The Nile Hilton Incident (2017)

Με αυτή την ταινία ο σκηνοθέτης Tarik Saleh (που υπογράφει και το σενάριο) βάζει το Κάιρο στο κάδρο της νουαρ φιλμογραφίας. Το “Κάιρο εμπιστευτικό” όπως αποδόθηκε στην Ελλάδα, είναι μια εξαιρετική ταινία που αποδίδει με κυνισμό την αστυνομική διαφθορά, την κρατική και παρακρατική βία, την ασυδοσία όσων έχουν γεμάτα πορτοφόλια και την σύγχυση ορίων ανάμεσα στην ακριβή πορνεία και τις καλλιτεχνικές καριέρες.

Η ταινία αποτελεί ένα καθαρό και άμεσο κοινωνικό και πολιτικό σχόλιο καθώς με σχεδόν ντοκιμαντερίστικο τρόπο τοποθετείται λίγο πριν τις μεγάλες διαδηλώσεις που ανέτρεψαν τον Χόσνι Μουμπάρακ (πρώην δικτάτορα της Αιγύπτου) – αντικαθιστώντας τον φυσικά με άλλον δικτάτορα. Παράλληλα ανατέμνει αναλυτικά τον εντελώς βρώμικο κόσμο της αστυνομικής και κρατικής διοίκησης, μπροστά στον οποίον ο υπόκοσμος είναι αγγελικά φτιαγμένος. Τέλος, είναι μια ιστορία βγαλμένη από την πραγματικότητα, με εμφανείς αναλογίες με την υπόθεση της δολοφονίας της Λιβανέζας τραγουδίστριας Suzanne Tamim από τον Αιγύπτιο πολυεκατομμυριούχο και βουλευτή Talaat Moustafa. Η συγκεκριμένη υπόθεση, το 2007, συντάραξε τον αραβικό κόσμο.

Η ταινία αποδίδει φόρο τιμής στα μεγάλα film noir αλλά αφήνει το δικό της στίγμα στο θεατή. Ο πρωταγωνιστής, υψηλόβαθμος μπάτσος Νουρεντίν είναι βουτηγμένος μέσα στη διαφθορά, όχι χειρότερος από το σύνολο των υφισταμένων και προϊσταμένων του, που φροντίζουν να τα παίρνουν και με τα δύο χέρια από τους πάντες. Αναλαμβάνει την εξιχνίαση της δολοφονίας μιας νεαρής τραγουδίστριας. Οι πρώτες του ενδείξεις οδηγούν σε μεγιστάνα των οικοδομών και παίρνει αμέσως σήμα να κλείσει την υπόθεση ως «αυτοκτονία». Μάρτυρας στη δολοφονία είναι μια νεαρή Σουδανέζα υπηρέτρια, χωρίς χαρτιά και ελπίδα.

Η υπόθεση ξανανοίγει καθώς ο μεγιστάνας ζητά την εξιχνίασή της, δηλώνοντας αθώος. Στην πορεία και παράλληλα με το ξετύλιγμα των γεγονότων εξελίσσεται και η εξέγερσης της αιγυπτιακής εκδοχής της «αραβικής άνοιξης». Ο κόσμος της κρατικής ασφάλειας, της αστυνομίας και των μυστικών υπηρεσιών, ό,τι πιο βρώμικο δηλαδή είθισται να υπάρχει σε αυτά τα καθεστώτα (ίσως όχι μόνο σε αυτά), επιχειρεί να προσανατολιστεί στη νέα κατάσταση. Η διαφθορά όμως παραμένει διαφθορά, η μάσα μάσα και οι αντιπαραθέσεις για το μοίρασμα της πίτας από την «προστασία» και τους εκβιασμούς, καλά κρατούν.

Ο Νουρεντίν παλινδρομεί ανάμεσα στα ίχνη συνείδησης που του έχουν παραμείνει και στην ακατάσχετη τάση γύρω του για βρώμικες business as usual. Πρέπει -χωρίς όρεξη είναι αλήθεια- να φροντίσει τον άρρωστο πατέρα του. Πίνει -το απαγορευμένο για τους μουσουλμάνους- αλκοόλ καθώς κοιτά τη φωτογραφία της νεκρής γυναίκας του. Πασχίζει να βρει την αλήθεια προσπαθώντας να ανακαλύψει τη νεαρή σουδανέζα υπηρέτρια. Μπλέκει με τη φίλη της δολοφονημένης. Ανακαλύπτει ένα κυκλώμα εκβιασμών πλούσιων και ισχυρών. Και συνεχίζει να δουλεύει για να κρατιέται καλά λαδωμένη η μηχανή της κρατικής και αστυνομικής γραφειοκρατίας. Θεωρεί ότι έχει βρει τον ένοχο. Μόνο που λαθεύει. Το βάθος της διαφθοράς είναι πέρα από κάθε όριο. Οι δολοφονίες αυξάνονται καθώς ξεσπά η κρατική τρομοκρατία ενάντια στην πλατεία Ταχρίρ. Ο ένοχος βρίσκεται εκεί που κανείς δεν φαντάζεται. Και όπως ο ίδιος δηλώνει κάποια στιγμή «Ξέχνα το Νουρεντίν, εδώ είναι Κάιρο».

Το Κάιρο έξοχα φιλμογραφημένο, μέρα και νύχτα, αποτελεί χειροπιαστό δείγμα ενός δυαδικού κόσμου. Ονειρικές επαύλεις από τη μία, κόλαση για τις γειτονιές των φτωχοδιάβολων από την άλλη. Το ταξικό χάσμα διαπλέκεται με τον πολιτικό αυταρχισμό και την κρατική διαφθορά. Το σχόλιο της ταινίας είναι προφανές, είναι δυνατό και είναι πραγματικό.

Ίσως η καλύτερη noir ταινία της χρονιάς.